Flour-de-la-véuso
Knautia arvensis
Caprifoliaceae Dipsacaceae
Àutri noum : Escabiouso, Camiho.
Noms en français : Knautie des champs, Scabieuse des champs.
Descripcioun :La flour-de-la-véuso es uno planto pelouso pulèu forto e ramificado que fai de mato dins li champ à la primo. Li fueio de la cambo soun proun penado alor qu'aquéli d'en bas soun en generau entiero. Se destrìo de Knautia integrifolia qu'à de dènt sus lou calice ; de vèire sus lou fru (fotò). Coumpara emé la camiho(-di-flour-entiero) que ié sèmblo. Vous enganas pas peréu emé lis escabiouso.
Usanço :Se pòu manja li jóuini fueio (e flour) emai siegon amaro (soupo, ensalado...). Li fueio sougnon li plago, e en tisano soun bono contro lou mau de garganto.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Knautia
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Dipsacaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1900 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Champ
- Prado umido
- Camin
- Fourèst
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Knautia arvensis (L.) Coult., 1828
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753